Number 5

1139 juni 22
type
Economic
Share this charter

Brief summary

Roman King Charles III donates the Maas Bridge at Maastricht to the Maastricht Chapter of St. Servaas.

Latin text of the charter

(C) In nomine sanctę et individuę Trinitatis.

Cůnradus, divina favente clementia Romanorum rex secundus, omnibus in Christo pie viventibus tam futuris quam presentibus.

Officium principis est qui pro salute omnium curam gerit, beneficiis exuberare in subditos atque eos a pravorum hominum violenta incursione protegere regiminis a Deo concessi ratione servata.

Eapropter eorum videlicet qui beato Servatio militant necessitatibus iuxta apostolum communicantes, pro amore Dei et beati Servatii predecessorumque nostrorum animarum remedio pro regni etiam nostri quiete et statu pacifico simulque Gertrudis, uxoris nostrę, pia devotione necnon et Arnoldi, cancellarii nostri, eiusdem ęcclesię prepositi, precum instantia permoti, pontem qui supra Mosam situs est in ipso Traiecto, quem nostri iuris indubitanter esse constat, Beato Servatioc donamus et concedimus cum omni usu et utilitate quę omnibus temporibus inde proveniet, libere possidendum hac conditione servata ut de ipso fructu qui inde percipietur, pons idem quocienscumque necesse fuerit, reficiatur. Reliquum quod supererit, in duas partes dividatur: alia cedat in usum prepositi et successorum illius, alia vero ad refectorium fratrum et cotidiani victus augmentum. Cura vero et custodia eiusdem pontis sub tali cautela fiat, ne vel prepositus fratribus vel fratres preposito in causa premineant, sed sicut eos pares fecimus in donatione, sic etiam parificentur in ipsius possessionis ordinatione. Quod si prepositus vel aliquis successorum eius partem suam beneficiare vel invadiare temerario ausu presumpserit, tam ipse quam successores sui eadem portione ulterius careant et in usus fratrum eadem pars cum altera iure perpetuo possidenda redigatur. Decernimus ergo per presentis privilegii paginam et sigilli nostri impressionem et proprię manus subscriptionem, ne qua ecclesiastica secularisve persona huius nostrę largitionis constitutum temerare aut iniuriose fatigare presumat, sed omnia salva et integra conserventur tam nostrę saluti quam eorum usibus quibus collata sunt in perpetuum profutura. Si quis vero, quod absit, hanc nostrę constitutionis seriem irritare temptaverit, centum libras auri purissimi persolvat; dimidum camerę nostrę et dimidium eis quibus iniuriam intulerit.

Actum publice in ęcclesia Beati Servatii per manum Arnoldi, cancelarii vice Alberti, archicancellarii, Moguntinę sedis archiepiscopi, anno dominicę incarnationis M C XXXVIIII, indictione IIa, multis clericis et laicis presentibus et testimonium veritatis perhibentibus quorum nomina subscripta sunt: Arnoldus, Coloniensis archiepiscopus, Albero, Leodiensis episcopus, Theodericus, Sanctorum Apostolorum prepositus, Tibaldus, Sancti Severini prepositus, Cůnradusa, frater regis et Sancti Petri in Colonia canonicus, Albertus, Virdunensis primicerius, Altmannus, Becelinus, Burchardus, Iordanis, regis capellani, Winandus, ęcclesię Sancti Servatii dekanus, Reinerus, scolasticus, Andreas, cantor, Willo, camerarius, Euerardus, cellerarius, Robertus, presbiter, Adelardus, presbiter, Heinricus, diaconus, Wiricus, diaconus, Cůnradus, subdiaconus, Peregrinus, subdiaconus, Baldeuuinus, subdiaconus, Godefridus, dux Louaniensis, Fridericus, dux Sueuię, Godefridus, comes Namucensis, Heinricuss, filius eius, Otto de Rinekke, Adolfus, comes de Monte, Godefridus et Herimannus de Cuch, Othelricus de Horninge, Marquardus de Gruenbach, Theodericus et Anselmus de Dure, Henricus de Boninge; ex familia ęcclesię: Godefridus de Machlinis, Franco, frater eius, Christianus, Engrammus, Godefridus, frater eius, Heinricuss de Lata Strata, Bertoldus, villicus, Reinerusq, Adolfus.

Signum domini Cůnradi, Romanorum regis secundi. (M)

Ego Arnoldus, regię curię cancellarius, vice Alberti, archicancellarii Moguntini, recognovi.

Data X kalendas iulii, regnante Cůnrado, serenissimo Romanorum rege IIo, anno vero regni eius secundo.

Dutch translation

Koenraad, de tweede rooms-koning, schenkt aan de Sint-Servaaskerk, onder meer uit liefde voor Sint-Servaas, vanwege de devotie van zijn echtgenote Geertrui en op aandringen van Arnoud, kanselier en proost van de Sint-Servaaskerk, de brug over de Maas te Maastricht, die zonder twijfel tot zijn eigendom behoort, met alle daaruit voortvloeiende opbrengsten om deze vrij te bezitten op voorwaarde dat de brug zo vaak als nodig wordt hersteld van die opbrengst. Het resterende bedrag van de opbrengst wordt in tweeën gedeeld, waarvan een deel voor de proost en zijn opvolgers is bestemd en het andere voor de refter van de broeders, ten behoeve van het dagelijks levensonderhoud. Bij de zorg voor en de bewaking van de brug zijn de proost en de broeders gelijke partners, want zoals zij gelijkgesteld zijn bij de schenking, zo zullen zij dat ook zijn bij de regeling van het bezit ervan. Indien de proost of een van zijn opvolgers met roekeloze brutaliteit zijn aandeel probeert te belenen of te verpanden, zal het hem worden afgenomen en bij het aandeel van de broeders worden opgeteld. Koenraad bevestigt met deze oorkonde, de indruk van zijn zegel en zijn eigen handtekening dat geen kerkelijke of wereldlijke persoon deze schenking mag schenden of wederrechtelijk aanvechten, maar dat alles onaangetast moet blijven tot heil van hemzelf en van degenen voor wie het bestemd is. Indien iemand deze verordening zou durven ongeldig maken, dan zal hij honderd pond van het zuiverste goud betalen; de helft aan de schatkist van Koenraad en de helft aan degenen die hij onrecht heeft aangedaan.

Gedaan in het openbaar in de Sint-Servaaskerk door de hand van Arnoud, kanselier, uit naam van Adelbert, aartskanselier, aartsbisschop van Mainz, in 1139, in aanwezigheid van vele clerici en leken die als getuigen optreden: Arnoud, aartsbisschop van Keulen, Albero, bisschop van Luik, Diederik, proost van Sint-Apostelen, Tibald, proost van Sint-Severinus, Koenraad, broer van de koning en kanunnik van Sint-Pieter te Keulen, Adelbert, domproost van Verdun, Altman, Bessel, Burchard, Jordaan, kapelanen van de koning, Wijnand, deken van de Sint-Servaaskerk, Reinier, schoolmeester, Andreas, voorzanger, Willo, beheerder van de financiën, Everard, keldermeester, Robert, priester, Adelard, priester, Hendrik, diaken, Wederik, diaken, Koenraad, subdiaken, Pelgrim, subdiaken, Boudewijn, subdiaken, Godfried, hertog van Leuven, Frederik, hertog van Zwaben, Godfried, graaf van Namen, Hendrik, zijn zoon, Otto van Rheineck, Adolf, graaf van Berg, Godfried et Herman van Cuijk, Otelrik van Herrlingen, Markward van Grumbach, Diederik en Anselm van Düren, Hendrik van Beuningen; van de familia van de kerk: Godfried van Mechelen, Frank, zijn broer, Christiaan, Engram, Godfried, zijn broer, Hendrik de Lata Strata (van de Bredestraat), Bertold, villicus, Reinier, Adolf.

Ondertekening door Koenraad, de tweede rooms-koning.

Arnoud, kanselier van het koninklijk hof, heeft de echtheid bevestigd uit naam van Adelbert, aartskanselier van Mainz.

Gegeven op 22 juni 1139.

Persons named
Adelard, priester van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Adelbert, aartskanselier van rooms-koning Koenraad III en aartsbisschop van Mainz
Adelbert, domproost van Verdun
Adolf, behorend tot de familia van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Adolf, graaf van Berg
Albero, bisschop van Luik
Altman, kapelaan van rooms-koning Koenraad III
Andreas, voorzanger van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Anselm van Düren
Arnoud, aartsbisschop van Keulen
Arnoud, kanselier van rooms-koning Koenraad III en proost van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Bertold, villicus, behorend tot de familia van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Bessel, kapelaan van rooms-koning Koenraad III
Boudewijn, subdiaken van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Burchard, kapelaan van rooms-koning Koenraad III
Christiaan, behorend tot familia / ministeriaal van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Dirk van Düren
Dirk, proost van de Sint-Apostelenkerk te Keulen
Engram, ministeriaal van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Everard, keldermeester van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Frank, behorend tot familia / ministeriaal van de Sint- Servaaskerk te Maastricht, broer van Godfried van Mechelen
Frederik, hertog van Zwaben
Geertrui, echtgenote van rooms-koning Koenraad III
Godfried van Cuijk
Godfried, graaf van Namen
Godfried, hertog van Leuven
Godfried van Mechelen, behorend tot familia / ministeriaal van de Sint-Servaaskerk te Maastricht, broer van Frank
Hendrik van Beuningen
Hendrik, diaken van de Sint-Sint-Servaaskerk te Maastricht
Hendrik de Lata Strata (van de Bredestraat), ministeriaal van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Hendrik, zoon van Godfried, graaf van Namen
Herman van Cuijk
Jordaan, kapelaan van rooms-koning Koenraad III
Koenraad, kanunnik van Sint-Pieter te Keulen, broer van koning Koenraad III
Koenraad III, rooms-koning, echtgenoot van Geertrui
Koenraad, subdiaken van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
heilige Servaas
Sint-Servaaskapittel te Maastricht
broeders van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
aartsbisschop van Mainz
Markward, van Grumbach
Otelrik, van Herrlingen
Otto van Rheineck
Pelgrim, subdiaken van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Reinier, behorend tot de familie van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Reinier, schoolmeester van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Robert, priester van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Tibald, proost van het Sint-Severinuskapittel te Keulen
Wederik, diaken van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Wijnand, deken van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Willo, beheerder van de financiën van de Sint-Servaaskerk te Maastricht
Named locations
the Meuse
Maastricht
Maas Bridge
Issue
Geertrui Van Synghel
The following text will not be translated when another language is selected
Share this charter

partners

donors

Beijer family
© 2025 WaarvanAkte.eu, an initiative of the Limburgse Oorkonden Foundation
Created by Hive Collective